Ruh Halini İyileştiren Beyin Çipi Klinik Denemelere Başlıyor
Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Sistemi (NHS), depresyon, bağımlılık, obsesif kompulsif bozukluk (OKB) ve epilepsi gibi rahatsızlıkların tedavisinde çığır açacak bir beyin çipinin klinik denemelerine hazırlanıyor. Ultrason teknolojisini kullanan bu yenilikçi cihaz, ruh hali düzenlemeyi hedefliyor ve sinir hücrelerini harekete geçirme potansiyeliyle umut vadediyor.
Forest 1: Çığır Açıcı Bir Beyin Çipi
Forest Neurotech tarafından geliştirilen ve “Forest 1” adı verilen cihaz, kafatasının altına yerleştirilen, ancak beyne doğrudan temas etmeyen bir beyin-bilgisayar arayüzü (BCI) olarak tasarlandı. Ultrason darbeleriyle beynin belirli bölgelerine müdahale eden bu cihaz, sinir hücrelerini hedefli şekilde uyarabiliyor. İngiltere’nin İleri Araştırma ve Buluş Ajansı (Aria) tarafından desteklenen proje, 6,5 milyon sterlinlik bir bütçeyle finanse ediliyor ve 30 hastada cihazın güvenliği ile tolere edilebilirliği test edilecek.
Depresyon ve Epilepsiye Çözüm Olabilir
Projenin liderlerinden beyin cerrahı Dr. Aimun Jamjoom, cihazın özellikle geleneksel tedavilere yanıt vermeyen depresyon ve epilepsi hastaları için önemli bir alternatif sunabileceğini belirtti. Dr. Jamjoom, “Depresyon ya da epilepsi gibi durumlarda, hastaların üçte biri mevcut tedavilere yanıt vermiyor. Bu gruplar için böyle bir teknoloji hayat değiştirebilir,” dedi.
Cihaz Nasıl Çalışıyor?
Forest 1, ultrason dalgaları kullanarak beynin üç boyutlu aktivite haritalarını çıkarabiliyor ve belirli beyin bölgelerindeki sinir hücrelerini harekete geçirerek motivasyon veya ruh hali gibi duygusal durumları etkileyebiliyor. Bu cihazın sunduğu çözünürlük, geleneksel manyetik rezonans görüntüleme (fMRI) cihazlarına göre 100 kat daha yüksek. Ayrıca aynı anda birden fazla beyin bölgesini etkileyebilme özelliğiyle dikkat çekiyor.
Deneme Süreci ve Güvenlik Önlemleri
Klinik denemeler, kafatasında hasar nedeniyle basınç birikimini hafifletmek için kafatasının bir kısmı çıkarılmış olan hastalar üzerinde gerçekleştirilecek. Katılımcılar cihazı iki saat boyunca kafatası hasarlı bölgede kullanacak ve cihazın beyin aktivitelerini ölçme kapasitesi test edilecek. Araştırmacılar, cihazın ruh hali ve motivasyon gibi duygusal durumları güvenilir şekilde değiştirip değiştiremeyeceğini inceleyecek.
Cihazın ultrason teknolojisinin genel olarak güvenli olduğu belirtilse de, olası yan etkiler arasında ısı üretimi gibi riskler bulunuyor. Projede yer alan Prof. Elsa Fouragnan, bu tür risklerin minimuma indirileceğini vurguladı. Ayrıca, cihazın istenmeyen şekilde kişilik veya karar verme süreçlerini etkilememesi gerektiğine dikkat çekildi.
Etik Tartışmalar Gündemde
Cihazın geliştirilmesi sırasında etik meseleler de tartışma konusu oldu. University College London’dan Prof. Clare Elwell, teknolojinin hızlı ilerlemesine karşın nöroetik konuların yeterince ele alınmadığını belirtti: “Sinir yollarına daha önce mümkün olmayan bir şekilde erişiyoruz. Bu nedenle her müdahalenin klinik etkisini dikkatle değerlendirmemiz ve her zaman hastanın çıkarlarını ön planda tutmamız gerekiyor.”
Projenin Geleceği
Denemeler Mart ayında başlayacak ve üç buçuk yıl sürecek. İlk sekiz ayda düzenleyici onay süreçleri tamamlanacak. Denemelerin başarılı olması durumunda cihaz, depresyon gibi rahatsızlıklar için daha geniş çaplı klinik denemelere geçiş yapacak. Forest 1, ruh sağlığı tedavisinde yeni bir çağın kapısını aralamayı hedefliyor.
