61 yıllık Baas rejimini deviren muhalif gruplar arasında yer alan HTŞ lideri Colani’nin konuşma yaptığı Emevi Camii nerede, tarihi ve önemi herkes tarafından merak edilmeye başlandı.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yıllar önce yaptığı, “İnşallah Selahaddin Eyyubi’nin kabri başında Fatiha okuyacak, Emevi Camii’nde namazımızı da kılacağız” sözleri de yeniden gündem oldu.
İşte Emevi Camii hakkında merak edilenler:
ŞAM EMEVİ CAMİİ
İslam Mimarisinin ilk anıtsal yapılarından birisidir. Ernevi halifeliği zamanında Şam merkezinde inşa edilmiştir. Emevi Camii’nin mimarı kesin olarak bilinmemektedir. Cami öncesinden bir bazlika olduğundan ötürü burası 1. Roma imparatoru döneminde yapılmıştır. Dönemin Roma imparatoru tarafından yaptırılan bu bazlika daha sonra camiye çevrilmiştir.
- Caminin 3 tane minaresi bulunmaktadır.
- Emevi Camii 3 ana kapıya sahip bir camidir.
- Doğu tarafında yer alan minareye İsa minaresi denilmektedir. ( İsa minare denilmesinin sebebi ise rivayete göre İsa peygamber yeryüzüne ineceği zaman bu minareye inecektir. )
- Dikdörtgen bir forma inşa edilmiştir.
- Caminin eni 37 metredir.
- Caminin genişliği 136 metredir.
Emevi Camii: Tarihi ve Önemi
Arap dünyasında “Şam Ulu Camii” olarak da bilinen Emevi Camii, Suriye’nin başkenti Şam’da yer alır. Şehrin Eski Şehir bölgesinde konumlanan bu tarihi yapı, hem bulunduğu şehirde hem de dünya genelinde en eski camilerden biri olarak kabul edilir. 715 yılında inşa edilen cami, İslam medeniyetinin en önemli eserlerinden biridir.
Emevi Camii’nin İnşası ve Özellikleri
Emevi Camii’nin yapımı için dönemin ölçütlerine göre devasa bir bütçe olan 1 milyon dinar harcanmıştır. Camii, Vaftizci Yahya’ya adanmış bir Hristiyan bazilikasının üzerine inşa edilmiştir. İlk dönemlerinde hem Hristiyanlar hem de Müslümanlar tarafından ortak ibadethane olarak kullanılmış, daha sonra tamamen cami haline getirilmiştir.
Camii mimarisi, Selçuklu ve Osmanlı camileri başta olmak üzere İslam dünyasında birçok yapıya ilham vermiştir. Büyük avlusu, zarif süslemeleri ve dikkat çekici motifleri ile öne çıkar. Şiilik mezhebine özgü motifler de caminin zengin tarihini yansıtır.
Kutsal Emanetler ve Türbeler
Emevi Camii içinde, Vaftizci Yahya’ya ait olduğuna inanılan bir türbe bulunmaktadır. Ayrıca caminin avlusunda ünlü İslam komutanı Selahaddin Eyyubi’nin türbesi yer alır. Bu durum, camiyi hem tarihi hem de dini açıdan ziyaretçiler için önemli bir merkez haline getirmiştir.
Ulaşım ve Ziyaret
Emevi Camii, Şam şehrine gelen ziyaretçilerin mutlaka uğradığı bir noktadır. Eski Şehir bölgesinde bulunan camiye özel araç ya da toplu taşıma ile kolayca ulaşılabilir. Şam’da Müslüman nüfusunun artışı ve Hristiyan nüfusunun azalmasıyla cami, yalnızca Müslümanların kullanımına tahsis edilmiştir.
Tarihi Miras ve Etkisi
Emevi Camii, İslam’ın ilk dönemlerinden bugüne kadar gelen en büyük ve etkileyici yapılardan biridir. Hem dini hem de kültürel anlamda büyük bir öneme sahiptir ve Şam’ın mimari tarihinin bir sembolü olarak değerini korumaktadır.
Emevi Camii’ndeki Kitabelerin Tercümesi: (Çeviri Mehmet Tütüncü tarafından yapılmıştır.)
1: “l-4 Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla. Kuran 111 18-19 (İslam’a kadar) 18. Allah, melekler ve ilim sahipleri, ondan başka ilah olmadığına adaletle şahitlik ettiler. O’ndan başka ilah yoktur. O, mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir. 19. Şüphesiz Allah katında din İslam’dır. Bu Kubbe, Maksure, tavan, pencereler ve sütunların yapılması Abbasi devletinin hilafeti imam Muktedi-bi-emrillah müminlerin emiri olduğu zamanda ve Büyük Sultan, Büyük Şehinşah, efendimiz, sultanların efendisi, Ebulfeth Muhammed oğlu Melik şah ve kardeşi çok saygın Allah’ın yardım ettiği muzaffer kişi, Devletin tacı, milletin gururu ve ümmetin Şerefi İslam hükümdarının oğlu ve Müminlerin emirinin yardımcısının oğlu Abu Said Tutus ve saygın Seyh Nizamülmülk Atabek Abu Ali el hasan bin ali Ve saygın vezir Fahrulmaali nash-ud-devle iki Hükümdarın yardımcısı Abu Nasr Ahmed bin el fazı tarafından kendi malından Allah’ın sevabını kazanmak için 475 yılı aylarında Emredildi.”
2: “1-4 Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla. Kuran IX 40 eğer siz ona (Peygamber’e) yardım etmezseniz, (biliyorsunuz ki) inkar edenler onu iki kişiden biri olarak (Mekke’den) çıkardıklan zaman, ona bizzat Allah yardım etmişti.
Hani onlar mağarada bulunuyorlardı. Hani o arkadaşına, “Üzülme, çünkü Allah bizimle beraber” diyordu. Allah da onun üzerine güven duygusu ve huzur indirmiş, sizin kendilerini görmediğiniz birtakım ordularla onu desteklemiş, böylece inkar edenlerin sözünü alçaltmıştı. Allah’ın sözü ise en yücedir. Allah, mutlak güç sahibidir, hüküm ve hikmet sahibidir. Bu Kubbe, Maksure, tavan, pencereler ve sütunların yapılmasını emredildi. Abbasi devletinin hilafeti imam Muktedi-bi-emrillah’ın müminlerin emiri olduğu zamanda ve Büyük Sultan Büyük Sehinsah efendimiz sultanların efendisi Ebulfeth Muhammed oğlu Melik şah ve kardeşi çok saygın Allah’ın yardım ettiği muzaffer Devletin tacı milletin gururu ve ümmetin Şerefi Abu Said Tutuş bin islam hükümdarının oğlu ve Müminlerin emirinin yardımcısı ve Vezareti zamanında saygın Şeyh Nizamülmülk Atabek Abu Ali el hasan bin ali ve saygın vezir Fahrulmaali nash-ud-devle iki cenabın yardımcısı Abu nasr Ahmed bin el faszl kendi malından Allah’ın sevabını kazanmak için 475 yılı aylarında yaptırılmıştır.”
Şam Emeviye Camisi’nin kuzey duvarının bab yönünde Tutuş’a ait bir kitabenin daha bulunduğu kaynaklarda geçmektedir. Ancak bu kitabe kayıptır. Kitabede şunlar yazılıdır:
“Bu duvarın yeniden yapılmasını emretti: Büyük saygın melik, muzaffer Mansur, Allah’ın yardım ettiği (aduddin), Devletin tacı Milletin gururu Ümmetin Serefi Abu said Tutuş lslam melikinin oğlu Müminlerin emirinin yardımcısı Alparslan bin Muhammed bin Dawd kendi malından tarafından 482 yılının aylarında.’
gelişecek yazı…
